در رابطه با فرمان آتش به اختیار باید گفت که نه تنها یک موضوع آنارشیک نیست بلکه بیانگر اعتقاد رهبر معظم انقلاب به تکامل اجتماعی در نسل جدید انقلاب است.
“آتش به اختیار” شاید در این روزها یکی از پر تکرارترین عباراتی باشد که در بین مردم، نخبگان سیاسی و اجتماعی، اصحاب رسانه، دانشجویان و … تکرار می شود.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در طول سال های انقلاب با به کار بردن عباراتی کوتاه ولی پر معنا برای گروه های مختلف کشور خط فکری تعیین می کنند که عبارت “آتش به اختیار” نیز از همین دست موضوعات است.
پیش از ارائه تحلیل در خصوص چرایی، چیستی “آتش به اختیار” در ابتدا باید جمله رهبر انقلاب را عینا مرور کرد:
“گاهی دستگاه‌های مرکزیِ فکر، فرهنگ و سیاست، دچار اختلال و تعطیلی می‌شوند که در این وضعیت، باید افسران جنگ نرم، با شناخت وظیفه‌ی خود، به صورت آتش به اختیار، تصمیم‌گیری و اقدام کنند.”
این عبارت چند مفهوم در خود جای داده است، اول اینکه رهبر انقلاب از بسیاری هسته های فرهنگی کشور قطع امید کرده اند، دوم اینکه دستگاه های فرهنگی را دچار آسیب و اختلال می دانند، سوم اینکه دستور آتش به اختیار موضوعی مهم در جنگ نرم است، چهارم اینکه افسر جنگ نرم باید تک تک وظایف خود را بشناسد و پنجم اینکه رهبر انقلاب با وجود نا امیدی از دستگاه های فرهنگی به جوانان کشور امید بسته اند و دستور “آتش به اختیار” در جمع دانشجویان به معنی یک تکامل اجتماعی است.
رهبر انقلاب بارها و بارها در خصوص مشکلات فرهنگی کشور تذکراتی جدی داده اند، که شاید یکی از مهمترین آنها این باشد که در ۴ شهریور ۹۴ در جمع اعضای هیئت دولت گفتند:
دوستانی که اینجا تشریف دارید و بخصوص مسئولین فرهنگی کشور و خود آقای رئیس‌جمهور محترم، حساسیّت این حقیر را نسبت به مسئله‌ی فرهنگ میدانند. گاهی اوقات مشکلات فرهنگی موجب شده که من شب خوابم نبرده؛ به‌خاطر مسائل فرهنگی؛ یعنی اهمّیّت مسائل فرهنگی این‌جور است.
به کار گیری عبارت” آتش به اختیار” از سوی رهبر انقلاب اینگونه نبوده که ایشان به یک باره به افسران جنگ نرم بگویند که شما آتش به اختیارید، خیر ایشان در چندین تذکر جدی به مسئولین فرهنگی نکات مهمی را گوشزد کرده اند اما به دلیل عدم حصول نتیجه مطلوب از آنها قطع امید کرده و در جمع دانشجویان چنین فرمانی به افسران جنگ نرم می دهند.
اما آتش به اختیار یعنی چه آیا یک مفهوم آنارشیک است؟
در حقیقت آتش به اختیار یک مفهوم هرج و مرج طلبانه نیست و به این معنی هم نیست که افسران جنگ نرم و فعالان فرهنگی از هیچ کسی خط نگیرند و یا هرکاری که دلشان خواست انجام بدهند، خیر، آتش به اختیار به این معنی است که وقتی تساهل فرهنگی و اجتماعی که نتیجه آن بی هویتی جامعه غربی بوده است به شکل موریانه ای وارد جوامع اسلامی از جمله ایران اسلامی شود تا نسل جوان را بی هویت و بی غیرت سازند و از طرف دیگر وقتی متولیان فرهنگی حدود میان مسایل اصلی و فرعی تشخیص ندهند و نهادهای فرهنگی را گرفتار امور فرعی کنند و نتوانند امور اصلی فرهنگی را مدیریت کنند نوبت به آتش به اختیار می رسد.
یعنی جوانان انقلابی و پیرو خط امام با مدیریت گروهی و هسته های فرهنگی به صورت خودجوش به نقد فرهنگ غرب بپردازند و از فرهنگ اصیل اسلامی دفاع کنند و آن را تبیین کنند و شبهات فرهنگی را پاسخ دهند.
پس آتش به اختیار زاییده دو عامل یعنی هجوم حداکثری دشمن فرهنگی و ضعف مدیریت فرهنگی نهادها است و اینگونه فعالیتهای فرهنگی باید خودجوش، جهادی و همراه با منطق و اخلاق و رعایت قانون باشد و از قوانین حاکمیت تخطی نشود.
فلذا سربازی که آتش به اختیار می شود یعنی در حوزه مسئولیت خود معطل فرماندهی نماند؛ نه اینکه وظیفه خودش را رها کند و جای دیگران نشیند، چرا که انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب عقلایی و منطقی است و در آرمانهای آن حرکات غیر قانونی جایگاهی ندارند.
در فرمان آتش به اختیار قرار نیست از چارچوب‌های قانونی و مصالح ملی و دینی، عبوری صورت بگیرد و طبق چنین منطقی حمله به سفارت انگلیس یا عربستان حتماً خلاف قوانین و مصالح کشور است و رفتارهای دور از شأنی که به ایجاد شکاف و تفرقه در جامعه دامن می زند، مجاز نخواهد بود.
رهبری معظم انقلاب همیشه باز‌ترین سخنان خود را در دیدار دانشجویان بیان می‌کنند و این‌بار پس از نا امید شدن از خیل ژنرال‌های کت و شلواری، عبا و عمامه‌ای خطاب به آخرین امیدهای‌شان، عبارت آتش به اختیارید؛ اعلام می‌کنند، یعنی منتظر دستور نباشید و حرکت کنید. رهبری با این فرمان جواز دادند بی‌اذن و بی‌بهانه حرکت کنید و این حرکت مستلزم رشد و اندیشه‌ای است که تنها در روح عدالتخواه و خارج از مصلحت دانشجویان موجود است.
در پایان باید گفت که این فرمان “آتش به اختیار” به معنای شناخت جوانان جوانان از وضعیت و شرایط فرهنگی جامعه، بصیرت بالا و در یک کلام تکامل اجتماعی در نسل جوان انقلابی امروز جمهوری اسلامی است. این روزها هر چقدر که رهبر انقلاب از بسیاری از مئولین کشور قطع امید کرده اند و خواص را مردود شده در امتحان انقلاب می دانند، نسل جدید انقلاب را تربیت یافته مکتب خمینی کبیر (ره) می دانند و میزان آگاهی در آنها به اندازه ای بالاست که با رعایت الزامات قانونی، عقلانی و منطقی می توانند آتش به اختیار در مقابل هجمه های فرهنگی دشمن بایستند.
