پرزیدنت آکتور سینما

مستند پرزیدنت آکتور سینما یک حافظه تاریخی به مخاطبان خود با هر قشر و سلیقه ای هدیه می دهد و آنان را همچون ماشینی زمان به سی سال قبل باز می گرداند.

مستند "پرزیدنت آکتور سینما" به کارگردانی محمد بورونی  روایت گر تلاش های میخائیل گورباچف، آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی، در جهت ایجاد رفاه برای مردم شوروی است. گورباچف معتقد بود تا زمانی که تنش های شوروی با کشورهای غربی و به خصوص آمریکا ادامه داشته باشد، رسیدن به یک اقتصاد موفق ناممکن است، به همین دلیل اولویت عالی خود را تنش زدایی و برقراری رابطه و مذاکره با آمریکایی ها قرار داد.

مستند مذکور از جمله معدود مستندهای سیاسی است که سعی می کند بدون جهت گیری و قضاوت تصمیم گیری و نتیجه گیری را بر عهده مخاطب بگذارد اما به شیوه ای بسیار هوشمندانه تصاویری را از زمان مدیریت گورباچوف در شوروی به نمایش می گذارد.

پرزیدنت آکتور سینما بیانگر موضوعات و مطالب مهمی است که شاید حتی استاتید علوم سیاسی و تاریخ هم نتوانند به خوبی آن را برای مخاطبین شرح دهند اما گروه پژوهش تصویری این مستند با جمع آوری فوق العاده فیلمهایی از تاریخ مورد بحث مستند مفاهیمی بسیار کاربردی را به مخاطب نمایش می دهد.

تا چند دقیقه پایانی مستند هیچ حرف و یا کلام و یا تصویری در خصوص جمهوری اسلامی ایران پخش نمی شود اما مستند به گونه ای تدوین شده است و متن مستند به گونه ای از سوی گوینده بیان می شود که اساسا بیننده نمی تواند به ایران فکر نکند و در ذهن خود دقیقه به دقیقه مستند و شرایط شوروی در زمان گورباچوف را با شرایط فعلی جمهوری اسلامی و دیپلماتهایی که راه پیشرفت را در مسیر سیاست خارجی می بینند، مقایسه می کند.

پرزیدنت آکتور سینما بدون اینکه حرف محرمانه ای بزند و یا پرده از اسرار بردارد، راهبرد محرمانه ایالات متحده را برای فروپاشی و کشورها به نمایش می گذارد و یک حافظه تاریخی چند ده ساله را در خصوص سیاست ایالات متحده در قبال شوروی به ذهن مخاطب خود هدیه می دهد، حافطه ای تاریخی که استفاده از آن اندیشه مخاطب را برای تحلیل شرایط کنونی سیاست ایالات متحده و کشورهای هم پیمان آن در قبال جمهوری اسلامی، توانمند می سازد.

 

این مستند بیشتر شبیه به یک کتاب تاریخی مصور است و تشابه زیاد شخصیت­‌ها و اتفاقات جامعه شوروی در آن دوران با شخصیت­ها و اتفاقات حال حاضر جامعه ایران، آن را از یک مستند تاریخی صرف متمایز کرده است.

روایت نفوذ ایالات متحده و همپیمانانش با استفاده ها از رادیوهای روسی زبان، فیلمهای سینمایی هالیوودی، موسیقی های امریکایی، رستورانهای زنجیره ای مانند مک دونالد در سبک زندگی مردم شوروی سابق شباهت بسیاری به نقشه های این کشور برای جمهوری اسلامی دارد و به سادگی می توان آن را با زمان حال تطبیق داد.

متن و تصویر مستند به خوبی تغییر مواضع بلوک شرق و غرب را از مواضع ایدئولوژیک به مواضع استراژیک نشان می دهد و پایان نافرجام اعتماد به هیچ، برای توسعه را آشکار می سازد.

به دلیل استفاده از متن ساده و روان، مخاطبان پرزیدنت آکتور سینما تنها یک قشر خاصی از جامعه نیستتد، همه اقشار جامعه از اساتید دانشگاه  و نخبگان گرفته تا کارگران و توده جامعه مخاطب این مستند هستند و هرکسی به نسبت درک سیاسی خود از شرایط جامعه برداشت های بیشتری از محتوای مستند خواهد داشت.

گفتنی است در شرایطی که فیلمهایی بسیار سطح پایین در حال نمایش و اکران هستند سنگ اندازی های بسیاری در راستای اکران عمومی و پخش مستند پرزیدنت آکتور سینما انجام شد که خود نیازنمند توجهی ویژه است.

دلایل لغو مجوز اکران عمومی پرزیدنت آکتور سینما به درستی روشن نیست و با وجود نامه نگاری های سازندگان این مستند به وزارت ارشاد هنوز هیچگونه اقدام قطعی درخصوص صدور مجوز انجام نشده است.

ناصر نوبری آخرین سفیر جمهوری اسلامی ایران در شوروی سابق این مستند را ماشین زمانی می داند که مخاطب را به سی سال پیش و زمان تقابل ایالات متحده و شوروی می برد و مشاهده آن را به جهت آگاهی از راهبردهای ایالات متحده در سیاست خارجی به شدت توصیه می کند.

در پایان باید گفت شاید بتوان در کوتاه مدت جلوی روشنگری های جوانان آتش به اختیار در حوزه فرهنگ و سینمای مستند را گرفت اما در بلند مدت پیروز واقعی میدان نبرد فرهنگی همین جوانان خواهند بود و این و تلاش آنها قطعا در آینده ثمر خواهد داد.